Cytat z serii przewodników przyrodniczo-turystycznych Sobowca:

Kotlina Sandomierska swoją nazwę zawdzięcza zapadliskowemu charakterowi stąd wzięło się określenie Kotlina oraz Sandomierzowi, który co ciekawe w większej swojej części położony jest na Wyżynie również nazywanej Sandomierską. Sandomierz jest jednak bardzo starym polskim miastem, dlatego Kotlina dawniej leżała na terenie Księstwa Sandomierskiego i później Województwa.

Ma ona charakter wielkiej dziury w ziemi pomiędzy Pogórzem, Roztoczem i Kielecczyzną charakteryzując się swoistym mikroklimatem w stosunku do terenów sąsiednich.

W dużej części Kotlina wciąż jest podmokła, a będąc przy tym gęsto zalesioną stwarzała trudne warunki lokacyjne dla pierwszych osadników. Z tego powodu zaludniona została stosunkowo późno, bo w sposób zauważalny dopiero w XVII wieku. W chwili obecnej wciąż wykazuje się dobrze zachowanym środowiskiem naturalnym

ze względu na liczne lasy, mokradła, torfowiska, naturalne rzeki, starorzecza oraz stawy hodowlane pomimo gęstego już zaludnienia terenu. Gleby w dużej części przeważają tutaj bielicowe, ale zaludnianie skupiało się głównie na nadrzecznych madach, które są nieco żyźniejsze. Jako podmokłe zapadlisko Kotlina charakteryzuje się bardziej zastoiskowym charakterem klimatu, dużą ilością lokalnych zamgleń o każdej porze roku oraz zmiennością temperatur. Na pograniczu w terenach sąsiednich bywa nazywana krainą deszczowców i faktycznie dysponuje nawet jednymi z większych zasobów wód głębinowych w kraju. Niestety w ostatnich dekadach jak wiele części kraju cierpi na nieprzemyślane regulacje, osuszanie i odwadnianie krajobrazu w wyniku czego i dla nas dotkliwe bywają susze sezonowe.